OCD behandeling: welke behandelopties zijn er?

Obsessieve-Compulsieve stoornis feiten: OCD behandeling.

Obsessieve-Compulsieve stoornis feiten: OCD feiten.

Obsessieve-Compulsieve stoornis (OCS, ookwel OCD genoemd) kan op verschillende manieren behandeld, waarbij iedere OCD behandeling een iets andere benadering heeft. De meestgebruikte behandelingen voor OCD zijn (psycho)therapie en medicatie, hoewel er tegenwoordig ook deep-brain stimulation gebruikt wordt. Op deze pagina worden de verschillende vormen van OCD behandeling besproken, waarbij ook gekeken wordt naar de behandeleffectiviteit. Deze behandelingen zullen niet in ieder specifiek geval leiden tot succes, maar ze helpen wel bij het significant verminderen van de OCD klachten en helpen mensen weer een stabiel en gezond leven te laten leiden. Cognitieve gedragstherapie, Acceptance and Commitment therapy en Exposure en Ritueel preventie therapie worden als OCD behandeling ook online aangeboden.
 


 

Ga naar:


 
 

Bij Barends Psychology Practice wordt obsessieve-compulsieve stoornis behandeld (ook online). Ga naar meld je hier aan om een eerste, gratis sessie in te plannen.(Afhankelijk van jouw zorgpolis kan het zijn dat de behandeling vergoed wordt).

 
 

Obsessieve-Compulsieve stoornis behandelopties – therapie

OCD behandeling richt zich op het verminderen of laten verdwijnen van de OCD klachten door middel van normale therapie sessies. Hierin worden de klachten, de oorzaken en oplossingen besproken en is het van belang dat de cliënt actief meewerkt tijdens en buiten de sessies. De focus ligt op het sterker maken van de cliënt door het aanleren van nieuwe vaardigheden en inzichten, zodat diegene minder last heeft van OCD. Er zijn een aantal effectieve OCD behandelingen die effectief zijn: Cognitieve gedragstherapie (CGT), Acceptance and Commitment Therapy (ACT), Exposure en Ritueel Preventie (ERP) en Cognitieve herstructurering (CH). Alle vier behandelingen worden op deze pagina besproken:
 

COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE (CGT)

Hoe werkt het? De therapeut richt zich op de gevoelens, emoties en gedachten die er bij de cliënt voor zorgen dat deze cliënt dwanghandelingen wil uitvoeren, en op de dwanghandelingen zelf. Met CGT worden irrationele gedachten, irrationeel gedrag en de emoties, gevoelens en gedachten die hiermee verbonden zijn uitgedaagd aan de hand van de Socratische dialoog en goed opgestelde gedragsexperimenten. Deze gedragsexperimenten bestaan uit kleine oefeningen en ze testen wat er gebeurd als iemand nieuw gedrag uitprobeert. Zowel de therapeut als de cliënt bespreken nieuwe gedragsoefeningen en evalueren eerder gedane oefeningen. Vaak wordt er ook gebruikt gemaakt van imaginaire exposure om de angst op te wekken die bij deze angstgedachten hoort.
Effectiviteit: Cognitieve gedragstherapie wordt gezien als de meest effectieve lange termijn OCD behandeling [4],[7]. Vergeleken met andere therapievormen is er het meeste onderzoek gedaan naar CGT en zijn er ook de beste OCD behandeling resultaten behaald [4]. Aangaande de lange termijn resultaten is CGT beter dan placebo en medicatie en is ook de kans van slagen bij CGT veel hoger [1]. In combinatie met medicatie is CGT zelfs nog effectiever, omdat medicatie zorgt voor minder angstgevoelens, hetgeen het voor de cliënt gemakkelijker maakt om te gaan oefenen met gedragsexperimenten [2].
 
(Advertentie. Voor meer informatie, scroll naar beneden.)


 

EXPOSURE EN RITUEEL PREVENTIE (ERP) & ACCEPTANCE AND COMMITMENT THERAPY (ACT)

Hoe werkt het? Volgens artikel [8] zijn ERP en ACT gelijk in termen van behandeling, waarbij het enige verschil de benadering van de therapeut is. Dit verschil is overigens niet significant en leidt dan ook niet tot verschillen in de effectiviteit van beide behandelingen. Voor deze paragraaf is ervoor gekozen om beide behandelingen samen te nemen.
Bij ERP richt de cliënt zich op de angstgedachten (obsessies; dwanggedachten) en weerhoudt de cliënt zich ervan om de rituele uit te voeren. Hoewel het niet uitvoeren van de rituelen zorgt voor veel angst, zal de cliënt zich realiseren dat de angst uiteindelijk (snel) afneemt. Door veelvuldig te oefenen, zal het steeds gemakkelijker worden voor de cliënt om niet meer in te hoeven gaan op de dwanggedachten.
Bij ACT richt de cliënt zich op het verminderen van vermijdend- en dwanggedrag, proberen om de controle over interne gedachten en gevoelens los te laten. Later in de behandeling worden nieuwe manieren van denken aangemoedigd en wordt men blootgesteld aan angstgedachten [8].
Effectiviteit: ERP therapie (en ACT) zijn effectief bij behandeling van OCD [4],[6],[7],[8]. Meer dan de helft (>50%) van de OCD klachten die gerapporteerd werden door cliënten verminderden significant tijdens en na de behandeling [4],[6].
 

COGNITIEVE HERSTRUCTURERING (CH)

Hoe werkt het? Met cognitieve herstructurering richten cliënten zich op het negeren van irrationele gedachten door zich bloot te stellen aan angstopwekkende situaties. Door deze irrationele gedachten te negeren, leren cliënten dat deze gedachten slechts gedachten zijn en dat de angst vanzelf vermindert.
Effectiviteit: CH is effectief bij behandeling van Obsessieve-Compulsieve stoornis [6],[8]. Net al bij ERP, verminderen de OCD klachten significant na het voltooien van de cognitieve herstructurering behandeling [6].
 
 

OCD behandeling – Medicatie

Medicatie kan helpen bij het verlichten van sommige van de OCD klachten, zeker degene waarbij angst en paniek komt kijken. Medicatie werkt helaas lang niet bij iedereen, en als het wel werkt dan heeft het vaak maar een matig effect. Daar komt ook nog eens bij dat medicatie alleen maar werkt voor zolang als dat het genomen wordt; erna komen de OCD klachten weer gewoon terug.
Voor meer informatie over de werking van medicatie die angst en paniek remmen, klik hier. En voor meer informatie die depressieve gevoelens remmen, klik hier.
 
(Advertentie. Voor meer informatie over medicatie, scroll naar beneden.)


 
NOOT: medicatie zorgt er niet voor dat de OCD klachten helemaal verdwijnen. Wel kan het helpen bij de behandeling van OCD, omdat medicatie tot in zekere mate de gevoelens van angst en paniek kan wegnemen. Minder gevoelens van angst en paniek maken het voor de cliënt weer iets gemakkelijker om over te gaan tot gedragsoefeningen waarbij blootstelling aan de gevreesde gedachte centraal staat.
 
 

Literatuur

  • [1] Tundo, A., & Necci, R. (2016). Cognitive-behavioural therapy for obsessive-compulsive disorder co-occurring with psychosis: Systematic review of evidence. World J Psychiatr, 6, 449-455.
  • [2] Greisberg, S., & McKay, D. (2003). Neuropsychology of obsessive-compulsive disorder: a review and treatment implications. Clinical psychology review, 23, 95-117.
  • [3] Twohig, M. P., Hayes, S. C., & Masuda, A. (2006). Increasing willingness to experience obsessions: Acceptance and commitment therapy as a treatment for obsessive-compulsive disorder. Behavior therapy, 37, 3-13.
  • [4] Whittal, M. L., Thordarson, D. S., & McLean, P. D., (2005). Treatment of obsessive–compulsive disorder: Cognitive behavior therapy vs. exposure and response prevention. Behaviour Research and Therapy, 43, 1559-1576.
  • [5] Bloch, M. H., Landeros-Weisenberger, A., Kelmendi, B., Coric, V., Bracken, M. B., & Leckman, J. F. (2006). A systematic review: antipsychotic augmentation with treatment refractory obsessive-compulsive disorder. Molecular psychiatry, 11, 622-632.
  • [6] Abramowitz, J. S., Whiteside, S. P., & Deacon, B. J. (2006). The effectiveness of treatment for pediatric obsessive-compulsive disorder: A meta-analysis. Behavior Therapy, 36, 55-63.
  • [7] Butler, A. C., Chapman, J. E., Forman, E. M., & Beck, A. T. (2006). The empirical status of cognitive-behavioral therapy: a review of meta-analyses. Clinical psychology review, 26, 17-31.
  • [8] Tolin, D. F. (2009). Alphabet Soup: ERP, CT, and ACT for OCD. Cognitive and Behavioral Practice, 16, 40-48.