Leven met een narcist

Oorzaken van narcisme.

Narcisten hebben de neiging om de energie van anderen uit te putten, mensen ellendig te laten voelen en alle aandacht op zichzelf te richten. Voor velen is omgaan met een narcist simpelweg te overweldigend, waardoor ze ervoor kiezen de narcist volledig te vermijden. Echter, voor anderen, zoals de partner of een familielid van een narcist, is vermijden geen optie. Voor deze mensen kan het leven aanvoelen als een ware nachtmerrie. De impulsiviteit en egocentrische houding van een narcist kunnen families uit elkaar scheuren, werkplekken vernietigen en zelfs hele gemeenschappen of organisaties destabiliseren. Hun meedogenloze honger naar macht, controle en aandacht laat de mensen om hen heen vaak achter met een gevoel van hulpeloosheid, machteloosheid en emotionele uitputting.

Gelukkig zijn er effectieve strategieën om de invloed van een narcist in gesprekken, ruzies, onderhandelingen en relaties te verminderen. Succesvol omgaan met een narcist betekent dat je de controle over interacties herwint, hun manipulatieve tactieken doorziet en je emotionele welzijn beschermt.

Op deze pagina vind je praktische tips en strategieën om het leven met een narcist aanzienlijk makkelijker te maken. Als je moeite hebt om deze strategieën in de praktijk te brengen, aarzel dan niet om
contact met ons op te nemen.

Wil je weten of je jezelf herkent in sommige (of alle) NPS-symptomen?

Voor meer relevante informatie, ga naar:

Bij Barends Psychology Practice wordt narcisme behandeld en behandelt men ook slachtoffers van narcisme. Meld je hier aan om jouw gratis introductiesessie te boeken.

Omgaan met een narcist: Tips en Trucs

Hier zijn zeven tips en trucs die je kunt gebruiken om op een gezonde en effectieve manier met een narcist om te gaan.

Stap 1: Identificeer het type narcist waarmee je te maken hebt

Niet alle narcisten gedragen zich op dezelfde manier. Onderzoek toont aan dat er twee of drie subtypen van narcisme bestaan [2],[3].
De drie subtypen:

De kwaadaardige narcist – Deze personen missen empathie en gedijen op macht, controle en intimidatie. Ze vertonen agressie, een gevoel van superioriteit en dominantie. Voorbeeld: Een baas die werknemers kleineert tijdens vergaderingen, de eer opstrijkt voor andermans werk en iedereen straft die zijn autoriteit in twijfel trekt.
De fragiele narcist – Gebruikt grootheidswaan als een verdedigingsmechanisme tegen onzekerheid, angst en gevoelens van tekortschieten. Voorbeeld: Een partner die voortdurend bevestiging nodig heeft, maar passief-agressief reageert als je zijn of haar tekortkomingen benoemt.
De hoogfunctionerende narcist – Deze personen gebruiken hun narcistische eigenschappen om succes te behalen, maar missen nog steeds oprechte empathie. Voorbeeld: Een CEO die gedijt op erkenning en macht, maar persoonlijke relaties verwaarloost.

De twee subtypen::

Narcistische grootheidswaan: gekenmerkt door arrogantie, dominantie en een gevoel van superioriteit. Ze komen vaak zelfverzekerd, charismatisch en assertief over. Voorbeeld: Een klant die een ober kleineert omdat hij niet onmiddellijk wordt bediend.
Narcistische kwetsbaarheid: gekenmerkt door onzekerheid, extreme gevoeligheid voor afwijzing of kritiek en een sterk zelfbewustzijn. Voorbeeld: Een werknemer die zichzelf in vergaderingen voortdurend prijst en passief-agressief reageert op kritiek.

De fragiele narcist en narcistische kwetsbaarheid vertonen veel overlap in symptomen en gedrag; hetzelfde geldt voor de narcistische grootheidswaan en de grootse/kwaadaardige narcist.

Hoewel de hoogfunctionerende narcist vaak een stabiele carrière en sociaal leven kan onderhouden [3], veroorzaken de grootse en fragiele narcisten meestal chaos en destructie—zowel in hun eigen leven als in dat van de mensen om hen heen.

Laden ...

Stap 2: begrijpen waarom narcisten mensen verschillend behandelen

Het gedrag van een narcist is niet alleen afhankelijk van hun subtype. Hoe ze jou behandelen, hangt af van twee belangrijke factoren:

1. Ben je nuttig voor hen? Als je hen geld, status, bewondering of invloed biedt, zullen ze waarschijnlijk vriendelijk en gul zijn—althans voor een tijdje.
2. Sta je dicht bij hen?
Hoe dichter je bij een narcist staat, hoe misbruikender, manipulerender en controlerender ze worden. Narcisten behandelen mensen die dichtbij hen staan (familieleden, romantische partners) anders dan mensen op afstand (vrienden, kennissen, collega’s, vreemden), omdat degenen die dichtbij staan hen pijn kunnen doen. Ze voelen zich kwetsbaar bij deze personen, omdat die mogelijk dingen weten die hen in verlegenheid kunnen brengen. De makkelijkste manier voor een narcist om nabije relaties op een veilige afstand te houden, is door hen aan te vallen, te gaslighten, te kleineren en hen onzeker over zichzelf te maken.

Hoe narcisten verschillende mensen behandelen

Voor verre vrienden, kennissen en collega’s:

Ze komen vriendelijk, sociaal en charismatisch over, maar kunnen ook intimiderend zijn.
Ze maken negatieve grappen over je prestaties op een ‘speelse’ manier.

Voorbeeld: Een narcistische collega die zich in het openbaar ondersteunend opstelt, maar achter je rug om je werk subtiel ondermijnt.

Voor goede vrienden, familieleden en romantische partners:

Hun belangrijkste doelen: controle, macht en bewondering.
Als je nuttig voor hen bent, behandelen ze je met respect.
Als je hen uitdaagt, reageren ze met manipulatie, woede of negeren ze je.

Voorbeeld: Een narcistische broer of zus die zich ondersteunend voordoet, maar je prestaties saboteert uit jaloezie.

Voor onderdanige personen::

Ervaren weinig problemen met de narcist.
Als je hen tegenwerkt, kunnen ze:
• Agressief worden (verbaal, non-verbaal of fysiek).
• Het slachtoffer spelen (je beschuldigen van egoïsme, feiten verdraaien, om medelijden huilen).
• Manipulatietechnieken gebruiken, zoals gaslighting en splitting.

Voorbeeld: Een vriend die boos reageert als je plannen afzegt en vervolgens anderen vertelt dat je hem of haar in de steek hebt gelaten.

(Advertentie. Scroll naar beneden voor meer informatie.)

Voor meer assertieve personen::

Ervaren geregeld een machtsstrijd.
Hun assertieve aard stelt de narcist niet in staat om zonder weerstand te domineren, hetgeen frustratie oproept bij de narcist.

Voorbeeld: David is zelfverzekerd en spreekt zich uit, wat zijn narcistische baas, Lisa, als bedreigend ervaart. Omdat Lisa controle nodig heeft, ondermijnt ze David regelmatig door zijn ideeën in vergaderingen af te wijzen, de eer voor zijn werk op te strijken en onnodige conflicten te creëren. Ze ziet Davids assertiviteit als een bedreiging voor haar autoriteit en zorgt ervoor dat hij voortdurend verwikkeld raakt in machtsstrijd om hem emotioneel uit te putten.

Hoe narcisten hun romantische partners behandelen

Romantische partners lijden vaak het meest, omdat zij de ware aard van de narcist van dichtbij meemaken. De reden is simpel: hoe dichter je bij iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS) komt, hoe kwetsbaarder ze zich voelen en hoe banger ze worden dat je hen vroeg of laat pijn zult doen. Ze verwachten dat anderen hen op dezelfde manier behandelen als zij anderen behandelen.

Veelvoorkomende narcistische relatiepatronen
1. Love-bombing → Devaluatie → Wegwerpcyclus

In het begin overlaadt de narcist je met liefde en aandacht (love-bombing).
Na verloop van tijd beginnen ze je te bekritiseren, beheersen en kleineren (devaluatie).
Uiteindelijk laten ze je vallen zodra je niet langer nuttig voor hen bent (wegwerpen).
Als hun partner hen verlaat voordat zij dat kunnen doen, beginnen ze opnieuw met love-bombing.

Voorbeeld: Een ooit charmante en zorgzame partner wordt kil, afstandelijk en hyperkritisch. Op het moment dat je afstand van hen neemt, overladen ze je opnieuw met liefde en aandacht.

2. Gaslighting & Manipulatie van de Realiteit

Ze laten je aan je eigen realiteit twijfelen en zorgen ervoor dat je jezelf in twijfel trekt. Scroll naar beneden voor meer informatie.
Voorbeeld:
• “Dat heb ik nooit gezegd.”
• “Je bent overgevoelig.”
• “Je overdrijft altijd.”

3. Extreme Hypocrisie & Meten met Twee Maten

Ze eisen loyaliteit, maar verraden jouw vertrouwen zonder enige schuldgevoelens.

Voorbeeld: Ze dreigen voortdurend met weggaan, maar als jij een scheiding of breuk voorstelt, doen ze alsof ze gekwetst zijn en eisen ze een verontschuldiging.

Waarom romantische partners moeite hebben om te vertrekken

Er zijn twee belangrijke redenen waarom romantische partners moeite hebben om een narcist te verlaten:

1. Ze kunnen charmant, vriendelijk en liefdevol zijn.: Veel partners van narcisten vinden het moeilijk om te vertrekken omdat ze zich de charmante, liefdevolle persoon herinneren die ze aan het begin ontmoetten. Dit is een onderdeel van de manipulatiecyclus—de narcist liet aanvankelijk alleen hun beste kant zien, omdat je nog niet dichtbij genoeg was om hun ware aard te zien.
2. Onvervulde emotionele behoeften uit de kindertijd. Veel romantische partners van narcisten hebben een moeilijke jeugd gehad waarin ze zich verwaarloosd, afgewezen, verlaten of niet geliefd voelden. Hierdoor verlangen ze sterk naar acceptatie, liefde en verbondenheid—dit zijn hun onvervulde behoeften.

Wanneer een narcist in hun leven komt en hen love-bombt, voelen ze zich eindelijk geliefd, geaccepteerd en gewenst. Deze aanvankelijke genegenheid wordt verslavend, en ze kunnen jaren doorbrengen met verlangen naar diezelfde liefdevolle behandeling.
Maar zodra de narcist hen begint te negeren of te kleineren, voelen ze zich opnieuw zoals in hun jeugd—een bekende, maar pijnlijke cyclus die hen emotioneel gevangen houdt.

(Advertentie. Scroll naar beneden voor meer informatie.)

Stap 3: besef dat de narcist waarmee je te maken hebt, problemen heeft

Veel mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS) hebben een moeilijke jeugd gehad—sommigen kregen te weinig liefde, aandacht en zorg, terwijl anderen juist te veel lof, bewondering en nauwelijks kritiek kregen. De cruciale factor is dat elk kind verschillende emotionele behoeften heeft; sommige hebben veel aandacht nodig, terwijl anderen weinig nodig hebben [1].
Hierdoor kan narcisme zich ontwikkelen als gevolg van:

1. Overmatige lof en een gevoel van entitlement, wat leidt tot grootheidswaan en een superioriteitsgevoel [1].
2. Emotionele verwaarlozing, wat leidt tot een laag zelfbeeld, depressie en een drang om anderen te misbruiken voor validatie [1].

In het eerste geval moet de narcist zichzelf als superieur zien en verlangt hij voortdurend bewondering om dit zelfbeeld te behouden [3]. In het tweede geval mist de narcist liefde, empathie en emotioneel bewustzijn, omdat hij nooit heeft geleerd hoe hij liefde moet uiten of ontvangen. Echter, hij kan manipulatie en uitbuiting hebben aangeleerd door het gedrag van zijn ouders te observeren [3].

Het begrijpen van deze diepgewortelde problemen kan je helpen hun gedrag beter te plaatsen. Maar dit betekent niet dat je mishandeling moet accepteren of moet geloven dat je hen kunt “repareren.”

Het probleem: ze zien zichzelf niet als het probleem

Hoewel narcisten onderliggende emotionele wonden hebben, zijn ze zelden zelfbewust en ontkennen ze vaak dat ze problemen hebben. Als je hen confronteert, kunnen ze:

Zich tegen je keren (agressief worden, je kleineren of negeren).
Je negeren of zich terugtrekken.
Je gaslighten (gebeurtenissen ontkennen, feiten verdraaien of je aan jezelf laten twijfelen).

In situaties waarin je met een narcist moet omgaan (bijvoorbeeld op het werk, binnen de familie of in een relatie), is het cruciaal om je interacties strategisch aan te pakken en je eigen welzijn te beschermen.

Stap 4: Gezonde Grenzen Stellen

Waarom is het belangrijk om grenzen te stellen bij een narcist? Zonder duidelijke grenzen en consequenties gaat een narcist ervan uit dat ze kunnen doen wat ze willen. Grenzen stellen helpt vast te leggen wat wel en niet acceptabel is in jullie interacties.

Hoe stel je grenzen bij een narcist?
1. Communiceer je grenzen duidelijk en kalm.

Voorbeeld: “Ik accepteer het niet om uitgescholden te worden. Als je je stem verheft, beëindig ik het gesprek.”

2. Geef één waarschuwing als ze een grens overschrijden, zodat ze niet kunnen doen alsof ze verrast zijn wanneer ze het opnieuw doen.

Voorbeeld: “Als dit nog een keer gebeurt, neem ik een week geen contact met je op.”

3. Handhaaf de consequenties zonder discussie. Zorg ervoor dat de consequentie (een deel van) hun macht, controle of aandacht wegneemt, anders is de kans groot dat ze zich er niet druk om maken.

Als ze de grens opnieuw overschrijden, voer dan de consequentie uit.

Voorbeeld: Als ze je blijven lastigvallen met telefoontjes, blokkeer ze dan twee weken. Als ze de geen-contact-regel breken, begint de tijd opnieuw.

4. Verwacht vergelding.

Narcisten kunnen boos worden, je de stille behandeling geven of je een schuldgevoel aanpraten—net zoals kinderen doen.

Voorbeeld: Een kwaadaardige narcist kan je uitschelden en beledigen, terwijl een kwetsbare narcist de slachtofferrol aanneemt en zegt: “Je bent zo oneerlijk tegen mij.”

Belangrijkste les: Blijf standvastig. Uiteindelijk zal de narcist de grens respecteren, omdat ze controle, macht en aandacht waarderen—en de toegang tot jou verliezen is een consequentie die ze niet prettig vinden.

Stap 5: besef dat een narcist je niet alles kan geven wat je nodig hebt

Veel narcisten—vooral in het begin—komen over als charmant, vriendelijk en grappig, waardoor het makkelijk is te geloven dat ze echt om je geven. Maar ze hebben moeite om de behoeften van anderen te begrijpen of prioriteit te geven. Zelfs als ze beseffen dat iemand emotionele of fysieke steun nodig heeft, denken ze vaak: “Hoe kan ik hier later van profiteren?”

Als je van een narcist verwacht dat ze:

Emotionele steun bieden
Je helpen in tijden van nood
Iets voor je doen zonder er iets voor terug te willen

…dan zal je waarschijnlijk teleurgesteld worden of er later een ‘prijs’ voor moeten betalen. Narcisten geven zelden zonder bijbedoelingen.

Hoe bescherm je jezelf tegen teleurstelling?

Bepaal wat je écht nodig hebt—en of deze persoon dat kan bieden.
Als ze niet aan je behoeften kunnen voldoen, stop dan met het verwachten ervan. Zoek steun elders.
Wees voorzichtig als ze interesse tonen in je persoonlijke leven. Narcisten stellen vaak veel vragen—niet uit oprechte interesse, maar om informatie te verzamelen die ze later tegen je kunnen gebruiken.

Voor Romantische Partners

Een relatie met een narcist kan emotioneel uitputtend zijn. Soms kunnen ze liefdevol, vriendelijk en ondersteunend zijn—maar dit is vaak tijdelijk.

Ze kunnen je emotionele behoeften tegen je gebruiken zodra ze je vertrouwen hebben gewonnen.
Na een ruzie kunnen ze extra lief doen—om binnen enkele dagen weer kil of manipulatief te worden.
Ze buiten zwakke plekken uit; daarom is het beter om je kwetsbaarheden voor jezelf te houden.

Door je diepste behoeften en zwakke plekken te verbergen, verminder je hun vermogen om je te manipuleren.

Hoe een narcist een vriend in een vijand verandert

Als je stopt met het voeden van hun ego, kunnen ze je als een bedreiging zien.

Daag je hen uit? Dan ben je een rivaal.
Weiger je te gehoorzamen? Dan ben je ontrouw en vervangbaar.

Daarom kan een vriendschap met een narcist uitputtend zijn. Ze raken snel teleurgesteld en vervangen je eenvoudig door iemand die hun ego wél zonder vragen voedt.

(Advertentie. Voor meer informatie over omgaan met een narcist, lees verder.)

Stap 6: blijf Weg van Mindgames

Omgaan met een narcist wordt een stuk makkelijker wanneer je wegblijft van hun psychologische spelletjes. Waarom? Omdat deze spelletjes ontworpen zijn om:

1. Je dingen te laten doen die je niet wilt doen.
2. Je dingen te laten zeggen die je niet van plan was te zeggen.
3. Controle en macht over je te krijgen.

Narcisten houden van mindgames omdat het hen controle geeft—en controle bevestigt hun superioriteit.

Hoe Ze Controle Houden in Gesprekken

Van onderwerp veranderen als ze een discussie dreigen te verliezen.
De slachtofferrol spelen om je een schuldgevoel aan te praten.
Gaslighting (“Dat is nooit gebeurd.” “Je overdrijft.”)

Hoe Om te Gaan met Hun Mindgames

1. Herken het spel dat ze spelen. Als ze halverwege een gesprek van tactiek veranderen, benoem het direct: “Ik merk dat je van onderwerp verandert op het moment dat ik je gedrag benoem.”
2. Stel hun manipulatie bloot. Ze zullen het waarschijnlijk ontkennen of jou ergens van beschuldigen, maar diep van binnen maakt ontmaskering hen kwetsbaar—iets wat ze verafschuwen.
3. Blijf kalm en haak emotioneel af. Discussiëren voedt alleen hun drang naar controle. Houd emotionele afstand en weiger mee te gaan in hun drama.
4. Vraag tijd om na te denken over het onderwerp, de vraag of de beschuldiging. Dit onderbreekt hun manipulatie, verstoort hun spel en geeft je tijd om je gedachten te ordenen.

Wat er ook gebeurt: geef niet toe aan hun eisen—als je dat doet, leren ze dat woede-uitbarstingen hen krijgen wat ze willen, en zullen ze deze tactiek blijven gebruiken.

Veelvoorkomende Mindgames en Hoe Je Ze Kunt Doorbreken:

Van onderwerp veranderen – Op het moment dat je de discussie dreigt te winnen of de overhand krijgt, zal de narcist het gesprek sturen naar een onderwerp dat hen weer in controle zet en jou dwingt om jezelf opnieuw te verdedigen. Een goede manier om te reageren is door het direct te benoemen en bij het oorspronkelijke onderwerp te blijven:
“Donald, ik begrijp dat je dat onderwerp ook wilt bespreken, maar we zijn nog niet klaar met onze huidige discussie. We kunnen jouw onderwerp bespreken zodra we dit hebben afgerond.”
Deze aanpak werkt omdat (1) je hun punt erkent, waardoor ze zich gehoord voelen. (2) Je het gesprek terugleidt naar het oorspronkelijke onderwerp. (3) Je consequent blijft: herhaal dit zo vaak als nodig is.

Jou de schuld geven – Door jou de schuld te geven, blijft de narcist in controle en behoudt hij de overhand. Dit zorgt ervoor dat jij steeds in de verdediging schiet, wat je kwetsbaar maakt. In relaties is dit een bijzonder krachtige en schadelijke manipulatievorm.
De valkuil is om hen terug de schuld te geven—dit voedt alleen maar het conflict. Een betere aanpak is om de focus te verschuiven naar een oplossing. Als je partner je ergens de schuld van geeft, stuur het gesprek dan direct naar hoe het probleem kan worden opgelost. Dit voorkomt dat ze het schuldspelletje eindeloos blijven herhalen en laat zien dat je minder beïnvloedbaar bent dan ze denken.

Let op: Sommige narcisten worden nóg bozer als je fouten toegeeft. Dit versterkt hun gevoel dat ze het recht hebben om je te ‘straffen’. Als dit gebeurt, is het verstandig om geen fouten toe te geven in hun aanwezigheid, omdat ze dit gegarandeerd tegen je zullen gebruiken.

Projectie – Een van de meest frustrerende aspecten van omgaan met een narcist is hun hypocrisie. Ze kunnen je verwijten maken over gedrag dat ze zelf vertonen. Ze gebruiken projectie om de aandacht van hun eigen daden af te leiden. Als ze je uit balans brengen en jij jezelf gaat verdedigen, winnen ze:
- 1. Ze krijgen de controle terug.
- 2. De aandacht verschuift van hen naar jou.
Hoe te reageren?
- Sommigen adviseren om gewoon weg te lopen—dit kan in sommige situaties de beste optie zijn.
- Gebruik ‘wij’ in plaats van hen direct te beschuldigen. Dit voorkomt een verdedigende reactie.
- Documenteer hun gedrag. Als ze jou beschuldigen van iets dat ze zelf doen, noteer het. Dit kan helpen om de aandacht terug op hen te vestigen of de situatie minder beladen te maken.
- Stel een oplossing voor. Als ze zelf een oplossing suggereren, gebruik die dan later als referentie als ze hetzelfde gedrag vertonen.
In de slachtofferrol kruipen – Hoewel narcisten zichzelf als perfect zien, genieten ze er ook van om de slachtofferrol aan te nemen. Ze doen dit om de overhand te krijgen in een situatie of om aandacht te trekken.
Ze spelen vaak het slachtoffer wanneer:
- Je boos bent over iets wat ze hebben gedaan.
- Je boos op hen bent.
- Ze niet krijgen wat ze willen.
Voorbeeld: Als je gefrustreerd bent omdat ze een belofte hebben gebroken, kunnen ze zich diep gekwetst voordoen door jouw reactie. Dit is een poging om je een schuldgevoel aan te praten.
Waarom doen ze dit? Omdat het de aandacht verschuift van hun slechte gedrag naar hun “slachtofferschap.” In plaats van negatieve aandacht te krijgen voor hun daden, krijgen ze positieve aandacht doordat jij je schuldig begint te voelen. Daarnaast helpt deze tactiek hen om de controle over de situatie terug te krijgen.

Hoe moet je reageren? Negeer hun manipulatie en breng de focus terug naar hun oorspronkelijke misstap. Ze kunnen hun drama opvoeren als je niet meedoet, maar door grenzen te stellen ontmoedig je dit gedrag uiteindelijk.

Soms doen narcisten dit simpelweg omdat ze meer aandacht willen. Ze spelen vaker het slachtoffer wanneer iemand anders in de schijnwerpers staat of de dag na een periode waarin ze zich ongewoon sociaal en vriendelijk hebben gedragen. In zulke gevallen kan het geven van een klein beetje extra aandacht de snelste manier zijn om de situatie te de-escaleren.

Gaslighting – Omgaan met een narcist is extra moeilijk omdat ze vaak gaslighting gebruiken. Dit is een manipulatieve techniek waarbij ze informatie achterhouden, vervangen door leugens, en gebruik maken van ontkenning, afleiding, tegenstrijdigheden en misleiding om je aan je eigen geheugen, waarneming of verstand te laten twijfelen. Hierdoor kunnen ze controle behouden en je “overtuigen” om hun versie van de werkelijkheid te accepteren.

Hoe kun je jezelf beschermen?
- Vertrouw niet alleen op hun informatie—controleer feiten zelfstandig.
- Houd in gedachten dat ze de waarheid kunnen manipuleren.
- Vertrouw op je geheugen en schrijf dingen desnoods op.

Onderbreken en Overstemmen – Narcisten proberen gesprekken te domineren door je te onderbreken of steeds luider te praten. Als je dit toelaat, kom je op achterstand te staan, omdat het steeds moeilijker wordt om je punt te maken.

Wat kun je doen?
- Zeg resoluut dat ze mogen spreken zodra jij klaar bent.
- Laat merken dat hun geschreeuw je niet onder de indruk maakt en dat je verwacht dat ze als een volwassene communiceren.

Negeren – Narcisten gebruiken negeren om bepaalde onderwerpen te vermijden en dominantie te behouden in een relatie. Dit spelletje geeft jou een schuldgevoel en dwingt je ertoe om als eerste contact te zoeken om de stilte te doorbreken. Hoe sneller jij het probeert te “fixen,” hoe sneller ze de controle terugkrijgen.

Hoe ga je ermee om?
- Erken kort hun gevoelens, maar ga onmiddellijk terug naar het oorspronkelijke onderwerp.
- Besteed niet te veel tijd aan het valideren van hun emoties—dat is precies wat ze willen.

Lange en Complexe Zinnen Gebruiken – Narcisten gebruiken vaak omslachtig en overdreven ingewikkeld taalgebruik om:
- 1. Hun vermeende intellect te tonen.
- 2. De aandacht van het hoofdonderwerp af te leiden.
- 3. Je in verwarring te brengen.
- 4. De aandacht van het hoofdonderwerp af te leiden.
Hoe kun je hierop reageren?
- Onderbreek hen en vraag om korte, duidelijke antwoorden.

Stap 7: Probeer de Narcist Niet ‘Voor Je te Winnen’

Een narcist voor je winnen is geen realistisch doel, omdat ze alleen om zichzelf geven. Als een narcist jou aardig lijkt te vinden, is dat waarschijnlijk omdat jij:

Hun ego streelt.
Hen belangrijk laat voelen.
Emotioneel, mentaal of fysiek door hen geëxploiteerd kunt worden.

Zodra ze iemand vinden die beter bij hun behoeften past—of als ze je niet meer kunnen gebruiken—zullen ze je zonder aarzeling laten vallen. De beste aanpak is om een veilige afstand te bewaren.

Bij zakelijke of verantwoordelijke beslissingen: denk goed na voordat je een beslissing neemt.Neem nooit ter plekke een beslissing—neem de tijd om de voor- en nadelen af te wegen. Als ze je onder druk zetten, zie dit als een rode vlag. Wees voorzichtig met het accepteren van cadeaus of gunsten van hen. Dit zal later als hefboom worden gebruikt.
Waarom?
Als de tijd rijp is, zullen ze je herinneren aan hun ‘genereusheid’ en iets terug eisen—iets groters, risicovollers of iets dat je verder in hun web verstrikt.

Bonus: Vermijd het Uitdagen van de Narcist’s Verlangens en Wensen

Een narcist uitdagen kan je tot hun vijand maken. Veel narcisten genieten ervan om anderen te laten lijden, te vernederen en controle te behouden. Als ze je als een bedreiging zien, zullen ze er alles aan doen om je te laten lijden. Alles wat ze tegen je kunnen gebruiken, zullen ze tegen je gebruiken.

Hoe kun je jezelf beschermen?

Vermijd directe confrontaties.
Blijf uit onnodige conflicten.
Soms is afstand bewaren de beste strategie in plaats van de strijd aan te gaan.

Omgaan met een narcist – Literatuur

[1] The handbook of Narcissism and Narcissistic Personality Disorder. Theoretical Approaches, Empirical Findings, and Treatment. W. Keith Cambell & Joshua D. Miller, 2011.
[2] Pincus, A. L., Ansell, E. B., Pimentel, C. A., Cain, N. M., Wright, A. G., & Levy, K. N. (2009). Initial construction and validation of the Pathological Narcissism Inventory. Psychological assessment, 21, 365.
[3] Russ, E., Shedler, J., Bradley, R., & Westen, D. (2008). Refining the construct of narcissistic personality disorder: Diagnostic criteria and subtypes. American Journal of Psychiatry, 165, 1473-1481.